Cattleya intermedia

Graham ex Hooker 1828
Podrodzina: Epidendroideae
Plemię: Epidendreae
Podplemię: Laeliinae

 

Foto: © Greg Allikas - www.orchidworks.com. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Cattleya intermedia

Synonim: Epidendrum intermedium Rchb. f., Cattleya amabilis Lindley, Cattleya amethystina Morren, Cattleya aquinii Barbosa-Rodrigues, Cattleya loddigesii Lindley var. amethystina Lemaire, Cattleya maritima Lindley, Cattleya ovata Lindley. 

Występowanie:

Brazylia. Rośliny najczęściej spotyka się w lasach w niewielkiej odległości od wybrzeża i na pobliskich wyspach. Naturalne siedlisko rozciąga się od stanu Rio de Janeiro i dalej na południe poprzez stany Sao Paulo, Parana, Santa Catarina i Rio Grande do Sul. Rośliny rosną zwykle na przybrzeżnych bagnach, albo nad brzegami strumieni, na poziomie morza, choć czasem spotyka się je na wysokości 300 m. Cattleya intermedia zwykle rośnie na niewysokich drzewach, w cieniu, ale były też znajdowane na górnych gałęziach w warunkach pełnego nasłonecznienia. Storczyki te spotyka się także rosnące na skałach oraz na powierzchni gruntu, którym są piaszczyste wydmy porośnięte drzewami i krzewami. Takie wydmy mają warstwę materii organicznej, która zatrzymuje wodę jak gąbka. Spotyka się również te rośliny w Urugwaju i Paragwaju, ale nie są znane szczegóły dotyczące siedliska naturalnego.  

Klimat:

Skrajne zanotowane temperatury to 39°C i 0°C.
Średnia wilgotność ponad 80% przez cały rok.
Opady od 56 mm w styczniu do 193 mm w lipcu.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 21,1/14,4°C w styczniu do 28,4/21,5°C przez całe lato.
Okres kwitnienia: Kwitnie przez cały rok, z maksimum od marca do maja.

Uwagi różne:

Okres kwitnienia podawany w tabelach klimatycznych oparto na danych od hodowców. W naturze rośliny normalnie kwitną wiosną na przyrostach, które osiągnęły dojrzałość w poprzednim roku i przeszły zimowy okres spoczynku. Czasami zdarza się powtórne kwitnienie jesienią. 

Uwagi dotyczące hybryd:

Liczba chromosomów wynosi n = 20 i 2n = 40 u Cattleya intermedia, 2n = 41 ± 1f u Cattleya intermedia var. alba, oraz 2n = 40 u Cattleya amabilis. Niektóre klony były triploidami. Odkryto pewną liczbę naturalnych hybryd. Cattleya intermedia Graham ex Hooker skrzyżowana z Cattleya leopoldii Verschaffelt ex Lemaire (Cattleya tigrina A. Richard) daje Cattleya x intricata Rchb. f. Jeśli użyje się Cattleyę forbesii Lindley w roli drugiego rodzica, dostajemy Cattleya x krameriana Rchb. f. Skrzyżowanie Cattleya intermedia Graham ex Hooker z Cattleya guttata Lindley daje w rezultacie Cattleya x picturata Rchb. f. Krzyżówka z Cattleya loddigesii Lindley daje Cattleya x claesiana Rolfe, a krzyżówka z Cattleya porphyroglossa Linden i Rchb. f. tworzy Cattleya x flaviola Rchb. f. 

Informacje o roślinie i kwiatach:

Wielkość i typ rośliny:

Epifit o sympodialnym typie wzrostu, zmienny, osiągający 12-30 cm wysokości. 

Pseudobulwy:

Pseudobulwy mają 12-30 cm długości. Ich wielkość zależy od warunków uprawy. Podstawa pędu jest nieco zaokrąglona i w przekroju mniejsza niż górna część, która jest nieco bocznie spłaszczona, szersza i ma przekrój bardziej eliptyczny. Każda pseudobulwa ma szereg osłonek na 4-6 międzywęźlach wzdłuż pędu. 

Liście:

Liście mają 10-15 cm długości i 5 cm szerokości. Ze szczytu każdej pseudobulwy wyrastają 2-3 wąsko-eliptyczne liście. Liście są mięsiste, a ich krawędzie przy podstawie są ząbkowane. 

Kwiatostan:

Kwiatostan ma 7-15 cm długości. Jego długość zależy od warunków uprawy. Wyprostowana szypułka wychodzi z pochewki, która ma 7-8 cm długości, a wyrasta pomiędzy liśćmi na wierzchołku pseudobulwy. Pochewka normalnie tworzy się na dojrzałej pseudobulwie pod koniec poprzedniego okresu wzrostowego, ale kwiatostan wyrasta dopiero po krótkim, ale wyraźnym okresie spoczynku. 

Kwiaty:

3-9. Kwiaty mają do 12 cm średnicy. Choć są opisywane jako pachnące, mają ledwie wyczuwalny zapach. Płatki obu okółków są wydłużone, stosunkowo wąskie i ostro zakończone. Kwiaty przy podstawie są otwarte na 80%, ale górne 60% zakrzywia się, dając w rezultacie bardzo atrakcyjny wygląd płasko otwartego kwiatu. Płatki okółka wewnętrznego są nieco szersze niż zewnętrznego, ale zakrzywiają sie w dół w sposób charakterystyczny dla wielu dwulistnych cattleyi. Boczne działki 3-klapowej warżki zawijają się nad prętosłupem, okrywając go od góry, ale rozszerzają się z przodu, odsłaniając jego koniec. Zewnętrzna krawędź środkowej działki i rozszerzone części boczne są bardzo pofalowane. Zgrubienie warżki ma do 6 podłużnych grzbietów biegnących spod prętosłupa przy podstawie warżki do przesmyku działki środkowej, gdzie stopniowo się rozchodzą. Kwiaty są wyjątkowo zmienne w kolorystyce i zmieniają się od blado lila-lawendowych do białych. Kolor kwiatów jest zwykle jasny, czysty i jednolity choć płatki okółka wewnętrznego mają czasem delikatne purpurowe plamki, a płatki okółka zewnętrznego bywają leciutko zielonkawe na koniuszkach. Kwiat jest jednolicie lila-lawendowy. 6 grzbietów na zgrubieniu warżki i cała działka środkowa od przesmyku do końca są ciemno-lawendowe. Gatunek ten jest tak zmienny, że istnieje wiele nazwanych odmian, a jeszcze więcej jest formalnie opisanych odmian ogrodniczych. Wśród tych odmian jest forma alba, semialba i vinicolor. Jedną z najsłynniejszych jest Cattleya intermedia var. aquinii z genetycznie zmienionymi płatkami okółka wewnętrznego, które przejmują kolor i kształt warżki. Ta różnorodność jest szeroko wykorzystywana do tworzenia popularnych cattleyi o płatkach z ciemniejszymi przebarwieniami. 

Tłumaczenie: Grażyna Siemińska


-----------------  U P R A W A  ----------------

Temperatura:

Roślina ciepłolubna.

W lecie średnia temperatura dnia wynosi 27-28°C, w nocy 20-22°C, z amplitudą dobową 7°C. 

Światło:

30000-40000 luksów. W naturze rośliny zwykle rosną w bardzo jasnym środowisku, często w pełnym słońcu, a ich liście wystają ponad liście drzew lub krzewów, na których rosną. Aby zwiększyć poziom światła, rośliny należy stopniowo przenosić do coraz jaśniejszych miejsc. Gwałtowna zmiana nie daje roślinie wystarczająco dużo czasu na adaptację i wykształcenie mechanizmów obronnych przed dużą dawką światła. W takiej sytuacji mogą nastąpić uszkodzenia spowodowane poparzeniem przez słońce. W naturalnych siedliskach wieją silne wiatry, tak więc należy zapewnić bardzo silny ruch powietrza, zwłaszcza roślinom rosnącym na bardzo jasnym stanowisku. 

Podlewanie:

Opady deszczu są umiarkowane do obfitych przez cały rok. Uprawiane rośliny powinny być mocno podlewane w okresie aktywnego wzrostu, ale korzenie muszą zawsze szybko wysychać po podlaniu. Gdy na jesieni nowe przyrosty osiągną dojrzałość, ilość wody należy zmniejszyć.  

Nawożenie:

Rośliny należy nawozić co tydzień 1/4-1/2 zalecanej dawki nawozu dla storczyków. Nawóz o dużej zawartości azotu jest korzystny w okresie od wiosny do połowy lata, a nawóz bogatszy w fosfor powinien być stosowany późnym latem i jesienią. 

Podłoże:

Rośliny najczęściej uprawiane są w doniczkach lub koszyczkach z podłożem bardzo grubym, luźnym i dobrze przepuszczalnym. Po podlaniu korzenie muszą szybko wysychać. Zaleca się raczej mniejsze doniczki wystarczające na 1-2 letnie przyrosty, bo podłoże w większych doniczkach zbyt długo pozostaje mokre po podlaniu. Jeśli korzenie nie wysychają szybko po podlaniu, grozi to wystąpieniem zgnilizny. Większość hodowców zaleca stosowanie grubej kory jodłowej, choć inni preferują kawałki korka zmieszane z dużymi bryłkami węgla drzewnego. Rośliny dobrze rosną także zamocowane na kawałkach paproci drzewiastej lub korka, ale w okresie lata wymaga to zapewnienia wysokiej wilgotności i codziennego podlewania. W okresie wyjątkowo gorącej i suchej pogody zamocowane rośliny mogą wymagać nawet kilkakrotnego podlewania w ciągu dnia. Przesadzanie lub podział należy wykonywać tylko wtedy, gdy zaczynają rosnąć nowe korzenie. Wiele z dwulistnych cattleyi bardzo źle znosi przesadzanie w nieodpowiednim czasie, a często kończy się to nawet ich śmiercią.

Wilgotność powietrza:

Około 80% przez cały rok.

Okres spoczynku:

Średnia temperatura zimą wynosi w dzień 21-23°C, a w nocy 14-16°C, dając amplitudę dobową rzędu 7°C. Występujące w naturalnym siedlisku skrajne temperatury w okolicy 0°C wskazują, że uprawiane rośliny mogą tolerować niskie zimowe temperatury, o ile są w tym czasie przesuszone. Pomimo iż minimalne temperatury średnie są dość wysokie, notowane skrajne niskie temperatury wskazują, że roślina będzie tolerować warunki bliskie 0°C. Uprawiane rośliny zimą potrzebują mniej wody, ale nie powinny być suche przez dłuższy okres. Światło zimą powinno być utrzymywane na możliwie wysokim poziomie, byle tylko nie doprowadzić do oparzeń liści. Nawożenie powinno być zredukowane aż do podwyższenia podlewania wiosną, zwłaszcza w przypadku roślin uprawianych w ciemniejszych warunkach krótkiego dnia, typowych dla wyższych szerokości geograficznych.